Trò chơi dân gian Nhật Bản là một phần không thể thiếu trong văn hóa của “xứ sở Phù Tang”. Những trò chơi này mang nhiều nét độc đáo và gắn liền với tuổi thơ của hầu hết người Nhật. Nếu như Việt Nam có những trò chơi gắn liền với lịch sử như Rồng rắn lên mây, Trốn tìm, Ô ăn quan, Bịt mắt bắt dê,… thì Nhật Bản có Hanetsuki, Ohajiki, Menko, Taketombo,... Đây là những trò chơi dân gian hầu hết được du nhập từ nước ngoài, gắn với đời sống người dân Nhật Bản trong thời kỳ dựng nước và giữ nước. Hãy đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu qua những trò chơi đặc sắc này nhé.

1. Trò chơi Koma（こま）- Chơi con quay

Trò chơi con quay có nguồn gốc từ Trung Quốc và du nhập vào Nhật Bản từ thời Edo. Đây là trò chơi truyền thống mà người chơi phải làm cho nó quay bằng tay và dây thông qua cọc nhọn ở thân của hình tròn bằng gỗ hoặc thép.

Koma có cách chơi vô cùng đơn giản, tương tự như trò con quay ở Việt Nam. Mỗi trận đấu, thuồng có khảong 5 -7 người tham gia. Người chơi quân dây kín quanh con quay để tạo momen xoắn cho chuyển động xoay tròn. Sau đó, con quay được ném vào vị trí thi đấu nhằm mục đích đẩy con quay của đối thủ ra khỏi vòng tròn thi đấu. Người chiến thắng là con quay cuối cùng còn ở trong vòng đấu.

Trò chơi Koma có tính đối kháng cao nên được bé trai ưa chuộng hơn so với bé gái. Đây cũng là một phương pháp giúp rèn luyện khả năng xác định mục tiêu và đôi tay khéo léo.

2. Trò chơi Takoage（凧揚げ）- Thả diều

Tại Nhật Bản, trò thả diều Takoage khá phổ biến vào dịp năm mới. Những chiếc diều có hình dáng, cách trang trí khác nhau tùy từng địa phương. Người Nhật cho rằng, con diều càng bay cao thì ước nguyện sẽ thành sự thật, em bé sẽ càng khôn lớn mạnh khỏe, vì lời cầu xin đã đến với các vị thần.

Diều của Nhật thường có hình vuông được làm bằng giấy trên khung tre và hình các võ sĩ hoặc các vũ công Kabuki được vẽ trên đó cùng với các dòng chữ tiếng Nhật. Bên cạnh năm mới còn có những lễ hội diều nổi bật và quy mô lớn, có thể kể đến lễ hội Hamamatsu, lễ hội Sagami, lễ hội Ikazaki.

3. Trò chơi Hanetsuki （羽根つき）- Đánh cầu truyền thống

Hanetsuki là trò chơi đánh cầu truyền thống của người Nhật vào đầu năm mới. Trò chơi này có từ thời Muromachi và được cho là trò chơi của con gái. Theo truyền thống, khi chơi Hanetsuki vào dịp đầu năm, nếu giữ được cầu trên không càng lâu, thì cả năm đó bạn sẽ không bị muỗi đốt.

Trong trò chơi này, bạn sẽ sử dụng một chiếc vợt gỗ có dạng hình mái chèo được gọi là Hagoita và trái cầu Hane làm bằng quả bồ hòn có màu đen, tròn và cứng. Chơi Hanetsuki có hai cách là chơi một mình và chơi đôi.

4. Trò chơi Menko（めんこ）- Ném đĩa

Menko cũng là một trong những trò chơi Nhật Bản truyền thống có nguồn gốc từ lâu đời. Trò chơi này giúp người chơi có thể rèn luyện được khả năng phán đoán, sự khéo léo của đôi tay.

Người chơi cần sở hữu các đĩa hình tròn hoặc chữ nhật được làm từ giấy bìa cứng, với hình ảnh anh hùng dân tộc, cảnh đẹp ở Nhật Bản,… Cách chơi của trò Menko gần giống với trò hất ảnh của trẻ em Việt Nam. Người chơi sẽ đặt các thẻ bài của mình xuống nền gỗ hoặc bê tông cứng. Sau đó, mọi người thay phiên nhau ném để thẻ bài của đối phương bị bật lên. Khi kết thúc trò chơi, người nào lấy được nhiều thể bài nhất sẽ là người chiến thắng.

5. Trò chơi Karuta（かるた）- Chơi bài lá

Karuta là trò chơi dân gian lâu đời của Nhật Bản mang đậm nét văn hóa truyền thống cổ xưa được lưu truyền và được người dân Nhật Bản yêu thích. Đây là một trò chơi dân gian rèn luyện trí não cho trẻ em ngày xưa.

Mỗi bộ bài Karuta bao gồm 100 lá bài với mỗi bài thơ có hai câu là câu trước và câu sau. Cách chơi vô cùng đơn giản. Khi nghe người đấu tiên đọc câu trước thì người chơi phải lấy lá bài có câu sau. Người hết số bài đầu tiên sẽ giành được chiến thắng.

6. Trò chơi Kendama（けん玉）- Trò chơi bắt bóng bằng cốc

Đây là một trò chơi truyền thống Nhật Bản có nguồn gốc từ Pháp. Dụng cụ chơi Kendama được chế tác bằng gỗ tinh xảo, với một thanh gỗ có hình thánh giá (Ken) và một quả bóng màu có in họa tiết (Dama), bóng được nối dây liền với thanh gỗ.

Cách chơi trò này trông có vẻ đơn giản khi bạn chỉ cần bắt bóng bằng các vị trí tương ứng, nhưng lại đòi hỏi rất nhiều kỹ thuật để thực hiện thuần thục. Khi chơi Kendama, người Nhật thường kết hợp chuyển động cơ thể và ngân nga câu hát dân gian. Do đó, trò chơi này giúp người chơi có thể vận động linh hoạt khớp tay và khớp đùi.

7. Trò chơi Ohajiki（おはじき）

Đây là một trong những trò chơi yêu thích của bé gái Nhật Bản. Ohajiki có nghĩa là những miếng thủy tinh hình cầu dẹt. Trò Ohajiki có nguồn gốc từ Trung Quốc và du nhập vào Nhật Bản từ thời kỳ Nara.

Cách chơi Ohajiki khá giống với trò bắn bi tại Việt Nam. Mỗi người chơi sẽ bỏ ra một lượng Ohajiki bằng nhau trên một mặt phẳng. Mọi người thay phiên nhau búng miếng thủy tinh vào những viên khác để có quyền sở hữu. Người chơi có nhiều viên Ohajiki nhất sẽ dành chiến thắng

8. Trò chơi Taketombo（竹とんぼ）- Chuồn chuồn tre

Taketombo trong tiếng Nhật có nghĩa là “chuồn chuồn tre” nhưng được ngườ Nhật sáng tạo ra thành những chiếc chong chóng tre. Đây được coi vừa là một món quà kỉ niệm, vừa là một trò chơi Nhật Bản độc đáo.

Với cấu tạo hai cánh được gắn vào một thân tre nhỏ, khi dùng hai tay chà sát vào thân tre thì cánh có thể bay được lên cao. Đây cũng là phiên bản đời thật của chiếc chong chóng tre của bộ truyện nổi tiếng Doremon khá quen thuộc với các bạn nhỏ.

9. Trò chơi Ayatori（あやとり）- Tạo hình bằng dây

Ayatori là trò chơi truyền thống Nhật Bản phù hợp với các bé gái. Đây là trò chơi đòi hỏi sự khéo léo và tính tỉ mỉ cao.

Dụng cụ chính để chơi Ayatori là một sợi dây dài khoảng 120cm, với màu sắc đa dạng. Hai đầu của sợi dây được nối với nhau để tạo thành 1 vòng tròn. Ayatori có thể được chơi bởi một hoặc hai người. Người chơi sẽ vận dụng sự khéo léo và óc sáng tạo để tạo ra những hình ảnh độc đáo từ vòng dây.

10. Trò chơi Fukuwarai（福笑い）

Fukuwarai là trò chơi truyền thống trong những lễ hội mừng xuân ở Nhật Bản xuất hiện từ thời Minh Trị và được người Nhật gìn giữ cho đến nay. Fukuwarai mang đến những tiếng cười cho tất cả mọi người tham gia với mong muốn gặp nhiều điều may mắn vào đầu năm mới.

Để tham gia trò chơi, người chơi phải bịt mắt, và trước mặt là một bức tranh vẽ một khuôn mặt nhưng không có miệng gì cả. Mục đích của trò chơi là phải gắn các mẫu giấy mắt, mũi, miệng lên trên khuôn mặt. Người chơi sẽ nhận được sự hướng dẫn của mọi người xung quanh.

Trên đây là một số trò chơi dân gian Nhật Bản được ưa chuộng tại “xứ sở Phù Tang”. Hầu hết những trò chơi đều có cách chơi đơn giản, phù hợp với mọi lứa tuổi. Hy vọng bài viết cung cấp những thông tin hữu ích về trò chơi Nhật Bản cho bạn.

Nguồn: Yuki Dang